Pertimbangan 4: Ibu Pengasuh Yang Terbaik

Tidak seperti Akta 351, Akta 164 memperuntukkan bahawa hendaklah ada suatu anggapan yang boleh dipatahkan bahawa untuk kebaikan kanak-kanak di bawah umur tujuh tahun, hak jagaan hendaklah diserahkan kepada ibu. Seksyen 88 (3) Akta 164 memperuntukkan peruntukan dalam menentukan jagaan kanak-kanak;

(1)   Adalah menjadi suatu anggapan yang boleh dipatahkan bahawa adalah untuk kebaikan seseorang anak di bawah umur tujuh tahun supaya ia berada dengan ibunya tetapi pada memutuskan sama ada anggapan itu dipakai kepada fakta-fakta sesuatu kes tertentu, mahkamah hendaklah mempunyai perhatian kepada ketidakinginan mengacau kehidupan seseorang anak dengan perubahan-perubahan jagaan.

            Malah, anggapan ini mencadangkan bahawa adalah lebih baik bagi seorang ibu memohon jagaan anak yang masih kecil di bawah Akta 164 bukannya di bawah Akta 351.[1]  Walau bagaimana pun, dalam menerima anggapan ini mahkamah hendaklah memberi perhatian kepada tidak baiknya mengacau kehidupan seseorang kanak-kanak dengan perubahan jagaan.

            Dalam K. Shanta Kumari lwn Vijayan,[2] ibu pemohon memohon hak jagaan anaknya berusia 20 bulan yang telah diculik oleh bapanya semasa lawatan. Sebelum kejadian itu, kanak-kanak telah berada di bawah penjagaan ibunya sejak kelahirannya dan telah diabaikan oleh bapa. Dalam kes ini, Wan Yahya J. berkata:

Walaupun berlaku andaian bahawa kedua-dua ibu bapa sama-sama mampu menyediakan penjagaan, keselesaan dan perhatian kepada bayi, Mahkamah telah berpendapat jagaan anak yang masih kecil patut diberi dan memihak ibu. Sebabnya adalah sangat jelas. Seorang anak kecil secara semula jadi bergantung kepada ibu dari segi fizikal dan rohani berbanding orang lain.[3]

            Dalam Thilagavathi a/p Suppramaniam lwn Chandran a/l Raman[4] mahkamah juga berkata bahawa:

Saya juga ingin menambah bahawa tidak ada pengganti kepada penjagaan kasih sayang ibu kandung, dan kesetiaan kepada anak-anaknya dan dalam konteks di sini darjah fakta kasih sayang dan penjagaan nenek tidak akan sama seperti yang ibu kandung.[5]

            Oleh itu, seperti yang dicadangkan oleh Clement Skinner J. (ketika itu) dalam kes L lwn S,[6] seolah-olah terdapat alasan yang kuat akan diperlukan untuk mematahkan anggapan. Dalam kes ini, hakim menegaskan bahawa tiada alasan yang dikatakan oleh bapa defendan adalah cukup kuat untuk menangkis anggapan. Kes Venaja a/p Rajoo lwn R Ravindran a/l Ramasamy III[7] juga digambarkan bahawa semata-mata kegagalan atau keengganan untuk menyusukan bayi tidak boleh menjadi alasan yang baik untuk mematahkan anggapan.

            Walau bagaimanapun, dalam Amar Kaur a/p Ram Singh lwn Najar Singh a/l Sagar Singh,[8] mahkamah memutuskan bahawa anggapan telah dipatahkan. Dalam kes ini, ibu yang memohon hak jagaan enam orang anaknya, salah seorang daripadanya di bawah umur tujuh tahun, yang mempunyai sejarah kecenderungan membunuh diri. Mahkamah mengulas bahawa ibu tidak berada dalam kedudukan yang sepatutnya walaupun untuk menjaga dirinya lebih-lebih lagi menjaga kanak-kanak. Sebab yang sama telah diberikan oleh mahkamah dalam kes Re T (A Minor)[9] yang menolak permohonan bagi hak jagaan anak perempuannya berusia empat tahun yang dibuat oleh seorang ibu yang mengalami kemurungan mental yang teruk. Dalam kes Chong Siew Lee lwn Lau Mun Chong[10] ibu sentiasa pulang lewat setiap malam dan peranannya dalam menjaga kanak-kanak itu telah diabaikan kerana dia tidak menumpukan masanya untuk menjaga kanak-kanak tersebut.

            Dengan mengambil kira peruntukan bahagian kedua, pemeliharaan iaitu status quo, mahkamah dalam kes Re T (A Minor)[11] berkata:

... Walaupun ibu adalah sebaliknya sesuai, mahkamah hendaklah memberi perhatian kepada tidak baiknya mengacau kehidupan seseorang kanak-kanak dengan perubahan jagaan.[12]

            Begitu juga, dalam Tay Chuen Siang lwn Wang, Chiao-Wen,[13] status quo dua kanak-kanak di bawah usia tujuh yang tinggal dengan bapa dan keluarganya tidak diganggu. Dalam kes ini, mahkamah mendapati bahawa kanak-kanak itu dibesarkan dalam persekitaran yang stabil dan penyayang.

            Tambahan pula, terdapat bukti tingkah laku yang tidak rasional pada bahagian ibu dalam kes ini.[14] Walau bagaimanapun, dalam kes Chan Kam Tai (F) lwn Kong Pen Keong,[15] mahkamah membuat kesimpulan yang berbeza apabila ia hak jagaan diserahkan kepada ibu dan dengan itu tidak memelihara status quo kanak-kanak yang sebelum ini berada di bawah jagaan nenek sebelah bapa. Mahkamah adalah berpendapat bahawa untuk mengekalkan status quo, kepentingan kanak-kanak tidak akan wujud kerana mereka akan hidup jauh dari kedua-dua ibu bapa mereka.

            Apabila membincangkan anggapan dan peruntukan di atas, timbul persoalan sama ada peruntukan ini harus diperluaskan kepada kes-kes lain selain kes-kes di mana kanak-kanak itu adalah di bawah umur tujuh tahun. Mahkamah, dalam kes Khoo Cheng Nee (p) lwn Lubin Chiew Pau Sing,[16] seolah-olah mencadangkan bahawa peruntukan ini perlu dipertimbangkan dalam semua kes. Walau bagaimanapun, peruntukan seksyen 88 (3) memperuntukkan bahawa ia hanya boleh digunakan dalam kes di mana anggapan terpakai. Selain itu, dalam mana-mana situasi lain seperti yang akan dibincangkan, mahkamah walaupun sebelum penguatkuasaan daripada Akta 164, persoalan memelihara status quo akan dianggap sebagai pertimbangan penting dalam menentukan kebajikan kanak-kanak. Oleh itu, dicadangkan untuk menekankan pertimbangan ini dan untuk mengelakkan kekeliruan, seksyen itu harus dipinda. Satu peruntukan yang jelas perlu dimasukkan untuk menunjukkan pemeliharaan status quo perlu dipertimbangkan dalam semua kes.

---

[1] Wu Min Aun. 1995. Penjagaan, Jagaan Dan Penculikan Kanak-Kanak Di Seluruh Sempadan Negara. [1995] 1 MLJ i. Hlm. Xxi.

[2] [1986] 2 MLJ 216.

[3] [1986] 2 MLJ 216. Hlm. 218. Lihat juga kes W lwn W [1987] 2 MLJ 235.

[4] [2002] 3 AMR 2718.

[5] [2002] 3 AMR 2718. Hlm. 2725. Lihat juga kes Masam lwn Salina Saropa & Anor [1974] 2 MLJ 59. Hlm. 60. Mahkamah berkata, ‘Setiap kes mestilah jelas penentuan keadaan tertentu yang mempengaruhi kes itu, walaupun, ia adalah kursus, jelas mengatakan bahawa pertimbangan akal manusia, kanak-kanak yang masih kecil adalah lebih baik dengan ibunya dan memerlukan penjagaan seorang ibu’. Kalyani Subramaniam lwn Mahalingam Padavettan [1997] 3 CLJ Supp 439; L lwn S [2002] 2 AMR 1347; Gan Koo Kea lwn Gan Shiow Lih (f) [2003] 4 MLJ 770; Re Orr [1972] 2 DLR 77.

[6] [2002] 2 AMR 1347.

[7] [2001] 3 AMR 3708.

[8] [1991] 1 CLJ 294.

[9] [1993] 1 AMR 21, 887.

[10] [1995] 4 MLJ 559. Lihat juga kes Thavamavenni Deve a/p Govindasamy lwn N Sugamaran a/l Neelmehan & Anor [1996] 1 AMR 1037.

[11] [1993] 1 AMR 21, 887.

[12] [1993] 1 AMR 21, 887. Hlm. 894.

[13] [2009] 9 CLJ 84.

[14] Lihat juga kes Lee Soh Choo lwn Tan Ket Huat [1986] 2 CLJ 143; Thavamaven ni Deve a/p Govindasamy lwn N Sugamaran a/l Neelmehan & Anor [1996] 1 AMR 1037; Kali a/p Kuppusamy lwn Tharmalingam a/l Maniam [2008] 7 MLJ 24.

[15] [2008] 5 MLJ 369.

[16] [1996] 1 AMR 450.

---

Sharing is caring ^_^

---