Agama, Latar Belakang Adat Dan Keturunan
Isu tentang agama anak-anak sering kali dibangkitkan dan
dijadikan isu oleh kedua-dua pihak yang menuntut.[1] Jika ibu
bapa mahukan anaknya mengikut sesuatu agama tertentu, ia hendaklah
dipertimbangkan kerana kuasa untuk menentukan agama kanak-kanak telah
diperuntukkan dalam Perlembangaan Persekutuan, Perkara 12(4):
Agama bagi kanak-kanak di bawah lapan belas tahun adalah
ditentukan oleh ibu bapa, penjaga.
Sebelum
kes Teoh Eng Huat lwn Kadhi Pasir Mas Kelantan & Anor.,[2] mahkamah
memutuskan seseorang bapa itu berhak untuk menentukan agama anaknya yang di
bawah umur seperti mana yang dibuat dalam kes Re Chee Peng Quek.[3]
Pertelingkahan tentang latar belakang keluarga, adat budaya dan keturunan
sering ditimbulkan dalam kes penjagaan yang melibatkan pasangan ‘kahwin
campur’. Dalam kes Sim Hong Ban lwn Lois Jean Sim,[4] mahkamah
apabila berhadapan dengan isu seumpama ini seharusnya tidak terikut-ikut dengan
kemahuan yang bertentangan di antara ibu dan bapa yang terlibat. Pertimbangan
tentang kebajikan cuma mengatakan kemahuan mereka itu perlu diambil kira tetapi
tidak seharusnya dijadikan kata pemutus.
Kehendak Atau Kemahuan Kanak-Kanak.
Akta 164 telah digubal sebagai keperluan statutori untuk
mempertimbangkan hasrat kanak-kanak berdasarkan umur dapat menyatakan pendapat sendiri.[5] Seksyen
88 (2) Akta 164 memperuntukkan bahawa mahkamah hendaklah mengambil kira:
(B) kepada hasrat kanak-kanak, sekiranya dia telah
mencapai umur yang membolehkannya menyatakan pendapatnya sendiri.[6]
Dalam kes
Teh Kim Eng[7]
mahkamah menganggap dan mengikuti pandangan dua kanak-kanak yang masing-masing
berumur sepuluh dan lima belas tahun. Dalam M Saraswathi Devi lwn Monteiro,[8] pendapat seorang budak lelaki berusia empat
belas tahun yang lebih suka untuk tinggal dengan bapa telah diterima oleh
mahkamah. Dalam kes ini, budak itu berasa lebih selesa untuk tinggal dengan
bapa yang tinggal di persekitaran yang lebih biasa kepada budak lelaki tersebut
berbanding dengan ibu yang telah berpindah ke tempat baru.
Seperti
faktor-faktor lain yang dipertimbangkan oleh mahkamah dalam menentukan siapa
yang harus mendapat hak jagaan kanak-kanak, mahkamah akan menerima pendapat
yang diberikan jika mereka adalah sejajar dengan kepentingan kanak-kanak itu.
Dalam kes Re KO,[9] J. Edgar
Joseph Jr (seperti itu) berkata:
... Saya mengingatkan diri saya bahawa hasrat bayi adalah
jelas dan bergantung kepada sejauh mana bertepatan dengan kepentingan beliau
pada pendapat mahkamah.[10]
Walau
bagaimanapun, dalam pertimbangan kepada hasrat kanak-kanak itu, mahkamah juga
menyedari kemungkinan hasrat kanak-kanak adalah di bawah pengaruh orang lain.
Dalam kes Chan Bee Yen lwn Yap Chee Kong,[11] mahkamah
berpendapat hasrat oleh kanak-kanak memilih untuk tinggal bersama bapanya bukan
pendapatnya sendiri dan oleh itu tidak boleh dipercayai kerana mahkamah
mempunyai tanggapan bahawa terdapat kemungkinan kanak-kanak itu telah dipujuk
oleh bapanya dan keluarganya apa yang perlu dikatakan. Begitu juga, dalam kes B
Ravandran s/o Balan lwn Maliga d/o Mani Pillai,[12]
mahkamah tidak mengikut pandangan kanak-kanak kerana kemungkinan, dia telah
dipengaruhi oleh pengaruh material dijanjikan untuk diberi atau yang telah diberikan
oleh bapa.
Satu
persoalan yang menarik yang timbul pada umur berapakah kanak-kanak boleh
dianggap sebagai cukup matang untuk menyatakan pendapat yang bebas. Dalam Manickam
lwn Intherahnee[13] kegagalan
mahkamah rendah untuk menyoal kanak-kanak berusia lapan tahun adalah salah satu
alasan aduan ke peringkat rayuan. Walau bagaimanapun, Mahkamah Persekutuan
berpendapat bahawa kanak-kanak lapan tahun yang berada dalam jagaan satu pihak
dan keluarganya tidak boleh semunasabahnya dijangka untuk menyatakan sebarang
pendapat bebas atas pilihan beliau.[14]
Dalam
kes Mahabir Prasad,[15]
kanak-kanak berusia tujuh dan setengah dan lapan setengah tahun masing-masing
diberi peluang untuk meluahkan hasrat mereka. Dalam kes Chang Ah May ,[16]
mahkamah memberi peluang kepada kanak-kanak berusia tenyear untuk meluahkan
pendapat beliau. Dalam Lim Fang Keng lwn Toh Kim Choo,[17] pandangan dua kanak-kanak berusia sembilan dan
sebelas tahun masing-masing dianggap dan diterima oleh mahkamah. Dari kes-kes
ini ia muncul bahawa sama ada kanak-kanak boleh dianggap sebagai cukup matang
untuk menyatakan beliau ingin dan sama ada hasrat akan diikuti banyak
bergantung pada pendapat hakim dalam kes yang tertentu. Walau bagaimanapun,
mengambil seksyen 88 (3) sebagai panduan, untuk mempertimbangkan (sudah tentu
tidak semestinya menerima) hasrat kanak-kanak berumur tujuh mungkin kelihatan
munasabah.
Apa jadi
jika budak meluahkan citarasa yang sama untuk tinggal dengan kedua-dua ibu
bapa? Dalam kes-kes seperti ini, yang ibu bapa akan mempunyai lebih betul?
Jawapannya ialah; bahawa seperti dalam kes-kes di mana kanak-kanak lebih suka
seorang ibu bapa berbanding dengan yang lain, kebajikan keseluruhan kanak-kanak
itu akan menjadi kebimbangan mahkamah dalam menentukan yang ibu bapa mempunyai
hak yang lebih baik. Satu-satunya perbezaan, mungkin, dalam kes di mana
kanak-kanak itu nyata lebih suka berbanding dengan yang lain adalah bahawa
tugas hakim akan menjadi sedikit lebih mudah jika keutamaan yang dinyatakan
oleh kanak-kanak itu adalah selaras dengan kepentingan keseluruhan. Dalam Re
KO (bayi),[18]
kanak-kanak yang berumur tujuh tahun dan tiga bulan melahirkan citarasa sama
beliau dengan kedua-dua ibu bapanya. Mahkamah akhirnya membuat kesimpulan
bahawa, faktor-faktor lain seperti fizikal dan emosi kesejahteraan adalah
hampir sama, ia adalah lebih baik untuk kanak-kanak untuk menjadi dengan ibu,
dengan mengambil kira usianya, sebagai seorang ibu (memetik daripada Sir John
Pennycuick dalam Re K (Minors)[19] ‘bukan
sebagai satu perkara undang-undang tetapi dalam perjalanan biasa alam semula
jadi adalah orang yang tepat untuk mempunyai menjaga anak-anak muda’.
[1] Lihat kes Chuah Thye Peng
& Anor. lwn Kuan Huah Oong.
[2] [1986] 2 CLJ 331; [1990] 2 MLJ
300. Mahkamah Agung memutuskan bahawa dalam keadaan biasa seseorang ibu bapa
atau penjaga bukan Islam berhak membuat keputusan dalam beberapa perkara
terhadap kehidupan anak-anaknya yang belum dewasa sehingga ia mencapai umur dewasa
iaitu lapan belas tahun di bawah undang-undang sivil.
[3] [1963] 1 MLJ. 1xxix. Lihat juga
kes Re Maria Hertogh [1951] MLJ 164.
[4] [1973] 1 MLJ
1.
[5] Seksyen 88
(2)(b). Akta 164.
[6] Ini selaras
dengan Artikel 12, Konvensyen PBB.
[7] [1977] 1 MLJ
234. Hlm. 236.
[8] [2006] 2 AMR
630.
[9] [1990] 1 MLJ
494.
[10] [1990] 1 MLJ
494. Hlm. 498. Lihat juga kes Chang Ah May @ Chong Chow Peng (f) lwn Francis
Teh Thian Sar. [1991] 1 CLJ 309. Hlm. 312-313.
[11] [1989] 1 MLJ
370.
[12] [1996] 2 MLJ
150.
[13] [1985] 1 MLJ
56.
[14] [1985] 1 MLJ
56. Hlm. 57.
[15] [1982] 1 MLJ
189.
[16] [1991] 1 CLJ
309.
[17] [1995] 4 CLJ
733.
[18] [1990] 1 MLJ
494.
[19] [1977] Fam
179.
0 comments:
Post a Comment