Seperti yang dibincangkan di atas, salah satu
pertimbangan yang sering diambil kira oleh mahkamah dalam memutuskan kes-kes
hak jagaan anak ialah pemeliharaan status quo kanak-kanak. Jika diperhatikan
daripada kes-kes diputuskan bahawa terdapat beberapa perkara yang biasanya
diambil kira oleh mahkamah dalam pertikaian hak dengan pemeliharaan status quo.
Pertama,
tempoh masa kanak-kanak itu bersama dengan seseorang yang kebiasaannya atau
sebaliknya. Dalam Masam lwn Salina Saropa & Anor,[1] mahkamah
terpaksa mempertimbangkan situasi di mana ibu kandung telah memohon hak jagaan
anaknya dari ibu bapa angkat yang telah menjaga sejak dia berusia sembilan
hari. Dalam kes ini, mahkamah memutuskan bahawa sejak bayi telah tinggal dengan
ibu bapa angkat bagi tempoh kira-kira dua tahun dan kerana mereka telah
menjaganya dengan penuh kasih sayang, hak jagaan dikekalkan kepada mereka.
Mahkamah selanjutnya berkata bahawa jika bayi telah diambil daripada ibu bapa
angkatnya selepas dijaga dalam tempoh yang panjang, kemungkinan anak tersebut
akan mengalami gangguan emosi.[2]
Dalam
kes Tang Kong Meng lwn Zainon bte Md Zain & Anor,[3]
persoalan dalam memelihara status quo juga dibincangkan. Dalam kes ini, Alvina
telah diberikan kepada defendan, Zainon dan Suhaimi apabila dia baru berusia
tiga bulan atas dasar bahawa mereka akan menjadi pengasuh bayi Alvina. Selepas
itu, plaintif memohon untuk pengisytiharan bahawa dia berhak di sisi
undang-undang ke atas hak jagaan dan penjagaan Alvina yang berusia sembilan
tahun pada masa penghakiman. Mahkamah memutuskan bahawa defendan berhak kepada
jagaan Alvina dengan mengambil kira tempoh masa mereka tinggal bersama.[4]
Walau
bagaimanapun, terdapat kes di mana kanak-kanak itu sebenarnya telah tinggal
lagi dengan ibu bapa atau orang lain tetapi oleh sebab (biasanya) tertentu yang
tidak dapat dielakkan, kanak-kanak tersebut yang sebelum ini berada dalam
jagaan ibu bapa lain pada masa prosiding, status quo biasanya tidak dipelihara.
Dalam Mahabir Prasad lwn Mahabir Prasad,[5] walaupun
kanak-kanak itu ditinggalkan oleh bapa perayu untuk beberapa bulan ketika ibu
responden tinggal di India, dan kebanyakan masa kanak-kanak itu adalah dengan
ibu. Malah, semasa perkahwinan, anak-anak tinggal dengan ibu responden
berseorangan selama lebih daripada tiga tahun apabila bapa perayu telah pulang
ke Malaysia. Mahkamah Persekutuan menolak rayuan berpendapat bahawa kebajikan
kanak-kanak mesti menjadi pertimbangan yang paling utama dan pertimbangan lain
mesti diketepikan dan kepentingan terbaik kanak-kanak terpelihara jika tinggal
bersama ibu mereka di India.[6]
Dalam Chang
Ah Mei @ Chow Chong Peng (f) lwn Francis Teh Thian Sar,[7]
mahkamah membezakan fakta kes ini
daripada kes J lwn C,[8]
Lim Beng Choon J. (ketika itu) berkata:
Tambahan pula, tidak seperti kes J lwn C yang mana
kanak-kanak telah tinggal selama lebih lapan tahun dengan ibu bapa angkatnya
yang mempunyai kehidupan di rumah yang stabil, kanka-kanak dalam kes ini telah
tinggal bersama ibu setiap masa material sehingga bapa memujuk kanak-kanak
untuk pergi ...[9]
Kedua,
ujian ‘sama ada perubahan status quo akan menyebabkan perkembangan yang lebih
baik atau penting untuk kebajikan kanak-kanak’ biasanya akan dipertimbangkan
oleh mahkamah. Dalam Khoo Cheng Nee lwn Lubin Chiew Pau Sing,[10]
mahkamah berkata:
Satu pihak yang mendapat suatu perintah hak jagaan dari
persetujuan semasa mereka itu mesti menunjukkan bahawa apa yang dia menawarkan
faedah kebajikan kanak-kanak yang lebih baik. Mahkamah mesti menilai sama ada
aspek kebajikan kanak-kanak itu adalah mencukupi untuk menjustifikasikan
mengganggu kehidupan kanak-kanak itu oleh perubahan itu jagaan. Ia perlu
menunjukkan akan ada kelebihan positif terakru bagi kebajikan kanak-kanak oleh
perubahan itu. Kelebihan mereka mestilah sebenar dan bukan sekadar janji kosong
atau spekulatif.[11]
Dalam Manickam
lwn Intherahnee,[12] Mahkamah Persekutuan, ketika mengambil kira
hakikat bahawa status quo kanak-kanak perlu dipelihara dalam hak jagaan dan
perhatian ibu kandungnya secara munasabahnya dijangka lebih baik dengan ibu
tiri, terutamanya yang mempunyai anak sendiri dan dengan setiap prospek pentambahan
kepada keluarga.[13]
Dalam Hoo Tat Fong (P) lwn Lim Cheun Eng,[14] status
quo juga telah tidak dipelihara, dan oleh kerana itu, adalah lebih baik
kanak-kanak diserahkan kepada bapa kerana terdapat bukti pencabulan seksual
oleh ahli keluarga ibu.
Pertimbangan
ketiga adalah bukti perubatan yang disediakan oleh pihak-pihak yang bertikai.
Dalam respons kebimbangan pakar perubatan kepada responden bahawa kanak-kanak
mungkin mengalami trauma dan gangguan psikologi akibat diambil dari
persekitaran yang menjadi kebiasaannya. Mahkamah dalam Chan Kam Tai (F) lwn
Kong Pen Keong[15]
mengulas bahawa tidak ada bukti perubatan yang menunjukkan berlaku sedemikian.
Begitu juga, dalam kes Re KO,[16]
mahkamah mengulas bahawa tidak ada bukti perubatan yang dikemukakan untuk
menunjukkan bahawa kanak-kanak mengalami apa-apa kesan buruk kepada kesihatan
mental atau fizikal atau apa-apa kesusahan hak jagaan daripada suami kepada
isteri. Dalam Winnie Young lwn William Lee Say Beng,[17]
mahkamah telah dikemukakan satu kes yang sukar dalam membuat keputusan, iaitu
sama ada mengekalkan status quo akan lebih memberi banyak manfaat kepada
kanak-kanak, sebaliknya pendapat yang bercanggah diberikan oleh pakar psikiatri
mengenai perkara ini. Mahkamah akhirnya menerima pendapat yang diberikan oleh
pakar psikiatri yang memihak kepada bapa dan disokong dengan hasrat kanak-kanak
yang tidak mahu tinggal dengan ibunya kerana tidak biasa kepada ibunya.[18]
Keempat,
selain orang yang biasa dengan kanak-kanak, mahkamah juga mengambil kira
persekitaran dan cara hidup bahawa kanak-kanak biasa apabila mempertimbangkan
masalah pemeliharaan status quo. Dalam Neoh Cheng Kim lwn Goh Ah Hock,[19] hakim
membuat perbandingan antara kehidupan kanak-kanak telah dinikmati dan kehidupan
kanak-kanak akan jalani jika hak jagaan diberikan kepada plaintif. Dalam kes
ini, kanak-kanak itu bahagia tinggal di rumah kelamin yang merupakan sebuah
rumah berkembar dengan lima bilik tidur. Mereka telah memasuki sekolah-sekolah
yang berbeza dan telah disediakan dengan pengangkutan dan tuisyen tambahan.
Mahkamah adalah berpendapat bahawa ini status quo paling mungkin tidak akan
dipelihara jika mereka hidup dengan plaintif.
[1] [1974] 2 MLJ
59.
[2] [1974] 2 MLJ
59. Hlm. 60.
[3] [1995] 3 MLJ
408.
[4] [1995] 3 MLJ
408. Hlm. 416.
[5] [1982] 1 MLJ
189.
[6] Lihat juga Tan Siew Yoke
lwn Ng Keng
Huat [1989] 3
MLJ 381, di
mana mahkamah memutuskan bahawa jagaan kanak-kanak
itu mesti dikembalikan kepada ibu kerana ia telah dalam penjagaan ibu selama
sembilan tahun sebelum dia diambil
oleh bapa.
[7] [1991] 1 CLJ
309.
[8] [1970] A.C.
668.
[9] [1970] A.C.
668. Hlm. 313.
[11] [1996]
1 AMR 450. Hlm. 458. Lihat juga kes Thavamani Deve a/p Govindasamy lwn N
Sugumaran a/l Neelmehan & Anor [1996] 4 MLJ 195.
[12] [1985] 1 MLJ
56.
[13] [1985] 1 MLJ
56. Hlm. 58.
[14] [2001] 5 MLJ
660.
[15] [2008] 5 MLJ
369.
[16] [1990]
1 MLJ 494. Lihat juga kes Kalyani Subramaniam lwn Mahalingam Padavettan [1997]
3 CLJ Supp 439.
[17] [1990] 1 MLJ
123.
[18] Lihat
kes seterusnya, Chuah Thye Peng & Anor. lwn Kuan Huah Oong [1978] 2
MLJ 217. Hlm. 220 untuk mengetahui pandangan hakim sejauhmana bukti perubatan
boleh mempengaruhi pandangan hakim.
0 comments:
Post a Comment