3.1.1
Maksud Jagaan
Baik Akta Penjagaan Budak 1961 (Akta 351) mahupun Akta Memperbaharui Undang-undang (Perkahwinan & Perceraian) 1976 (Akta 164) , tidak ada definisi
sebenar ‘jagaan’ perkataan. Begitu juga dalam Akta Tafsiran 1967. Bagaimanapun,
dalam Seksyen 89 (1) Akta 164, memperuntukkan bahawa:
(1)
Sesuatu perintah jagaan boleh dibuat tertakluk kepada
apa-apa syarat yang difikirkan oleh mahkamah boleh patut dikenakan, dan
tertakluk kepada syarat-syarat itu, jika ada, sebagaimana dipakai dari semasa
ke semasa memohon, adalah menghakkan orang yang kepadanya diberi jagaan itu
memutuskan semua soal yang berhubungan dengan pendidikan dan pelajaran
anak-anak itu.
Seksyen
di atas menerangkan bahawa, tertakluk kepada syarat-syarat tertentu yang
dinyatakan dalam perintah jagaan, orang yang diberi jagaan kanak-kanak
hendaklah mempunyai hak untuk menentukan semua perkara yang berhubungan dengan
pendidikan dan pelajaran kanak-kanak. Daripada seksyen ini, dapat difahami
bahawa makna jagaan tidak terhad kepada penjagaan dan kawalan kanak-kanak,
tetapi juga termasuk hak untuk menentukan asuhan kanak-kanak itu atau ia apa
kadang-kadang dirujuk sebagai hak jagaan di sisi undang-undang.
Walau
bagaimanapun, peruntukan seksyen 5 Akta 351 adalah agak samar-samar. Ia tidak
begitu jelas sama ada penggubal undang-undang cuba untuk memberi makna jagaan
seperti yang difahami di bawah Akta 164 atau sebaliknya. Seksyen 5
memperuntukkan:
(1)
Berhubung kepada jagaan atau asuhan bayi atau pentadbiran
mana-mana harta atau dipegang dalam amanah untuk bayi ..., seorang ibu
hendaklah mempunyai hak yang sama dan sah di sisi undang-undang membenarkan
bapa ...
Kekaburan
timbul disebabkan oleh hakikat bahawa seolah-olah peruntukan membezakan
perkataan jagaan dan didikan kanak-kanak sebagai dua perkara yang berasingan.
Ini adalah kerana terdapat tiga perkara yang berasingan di bawah seksyen ini,
jagaan, didikan dan pentadbiran harta. Jika ini adalah apa yang dimaksudkan
oleh penggubal undang-undang, jagaan perkataan mungkin dihadkan kepada menjaga
dan mengawal atau ‘fizikal jagaan’ sahaja.
Oleh itu, ia seolah-olah di sini perkataan ‘jagaan’
seolah-olah berbeza dalam undang-undang yang berbeza. Walaupun amalan kebiasaan
seolah-olah merujuk ia kepada sebagai membawa makna ‘jagaan di sisi
undang-undang’, dalam beberapa kes, sebagai contoh, kes pengangkatan merujuk
hanya konotasi kepada jagaan fizikal. Oleh itu, dicadangkan supaya kekaburan
ini perlu dikeluarkan dengan menyediakan definisi yang jelas ‘jagaan’ perkataan
dalam undang-undang yang berkaitan.
3.1.2
Definisi Anak
Merujuk kepada seksyen 87 Akta Membaharui Undang-Undang
(Perkahwinan dan Perceraian) 1976 (Akta 164):
Dalam Bahagian ini, di mana-mana jua kandungan
ayatnya menghendakinya, ‘anak’ bererti ‘anak daripada perkahwinan’, sebagaimana
ditakrifkan dalam seksyen 2, yang berumur di bawah lapan belas tahun.
Perkataan
‘anak’ yang disebut dalam Akta ini merujuk kepada ‘anak daripada perkahwinan’
yang berumur di bawah 18 tahun. Ini telah diperuntukkan dalam seksyen 2 Akta
ini dan Akta Umur Dewasa 1971 melalui seksyen 2 dan 4(c) mentakrifkan seseorang
itu belum dewasa sehingga ia mencapai umur 18 tahun melainkan diperuntukan
dalam mana-mana undang-undang bertulis. Sementara itu Akta Penjagaan
Kanak-kanak 1961 telah membuat sedikit pengkelasan mengikut agama. Seksyen
2(2)(a) (i) dan (ii) Akta tersebut meletakkan umur 21 tahun sebagai umur dewasa
bagi kanak-kanak bukan Islam dan 18 tahun bagi kanak-kanak beragama Islam.
Semua
kes yang dibawa di bawah peruntukan Akta 164 adalah kanak-kanak yang berumur di
bawah 18 tahun, dan ini termasuk anak tak sah taraf. Anak-anak daripada
perkahwinan sebagaimana yang diperuntukkan di bawah seksyen 2 Akta 164 ini
terbahagi kepada empat kategori;
(i)
Anak kepada pasangan suami isteri itu yang
pada kebiasaannya dikandung atau dilahirkan dalam masa perkahwinan mereka.
(ii)
Anak salah seorang daripada suami atau isteri
tetapi telah dianggap sebagai anggota keluarga.
(iii)
Anak tak sah taraf.
(iv)
Anak angkat yang telah diambil mengikut
mana-mana undang-undang bertulis.
3.1.3
Kuasa Bagi Mahkamah Membuat Perintah Mengenai Penjagaan
Seksyen
88 (1) Akta 164 memperuntukkan:
(1)
Mahkamah boleh
pada bila-bila masa dengan perintah meletakkan seseorang anak dalam jagaan bapa
atau ibunya atau, jika ada hal keadaan yang terkecuali yang menyebabkan tidak
diingini bagi anak itu diamanahkan kepada ibu atau bapanya, dalam jagaan
seseorang saudara itu yang lain atau jagaan sesuatu persatuan yang antara
tujuan-tujuannya termasuklah kebajikan kanak-kanak atau kepada mana-mana orang
lain yang sesuai.
Mahkamah mempunyai kuasa untuk
memerintah seseorang anak itu diletakkan di bawah jagaan pihak lain selain ibu
bapanya sendiri atas alas an terkecuali bagi kebajikan kanak-kanak terlibat.
Ini menunjukkan kuasa mutlak untuk menjaga anak-anak tidak semstinya terletak
pada ibu atau bapa tetapi termasuk juga pihak ketiga atau badan-badan,
institusi tertentu jika didapati kemungkinan kebajikan anak-anak akan terjejas.
Walau bagaimanapun, dalam membuat pertimbangan tentang kanak-kanak ini,
mahkamah masih lagi mengambil perhatian terhadap kehendak ibu bapa terlibat di
samping kemahuan anak-anak itu sendiri.
(2)
Pada memutuskan
ke dalam jagaan siapakah seseorang anak patut diletakkan pertimbangan utama
ialah kebajikan anak itu dan tertakluk kepada ini mahkamah hendaklah memberi
perhatian kepada:
(a)
Kemahuan ibu
bapa anak itu; dan
(b)
Kemahuan anak
itu, jika ia telah meningkat umur dapat menyatakan sesuatu pendapatnya sendiri.
Peruntukan dalam seksyen 88 (2) ini
hampir sama dengan seksyen 11 Akta Penjagaan Kanak-kanak 1961 yang telah
memberi penekanan terhadap soal kebajikan kanak-kanak. Apabila memperkatakan
tentang kebajikan kanak-kanak ia mesti dilihat daripada semua aspek seperti
moral, fizikal dan mental, masa depan yang boleh dijangkakan dan tidak tertumpu
kepada sesuatu hal keadaan atau masa-masa tertentu sahaja.
(3)
Adalah menjadi
suatu anggapan yang boleh dipatahkan bahawa adalah untuk kebaikan seseorang
anak di bawah umur tujuh tahun supaya ia berada dengan ibunya tetapi pada memutuskan
sama ada anggapan itu dipakai bagi fakta-fakta sesuatu kes tertentu, mahkamah
hendaklah memberi perhatian kepada ketidakinginan mengacau kehidupan seseorang
anak dengan perubahan-perubahan jagaan.
Anggapan terhadap anak yang masih
kecil seharusnya berada di bawah jagaan ibu suatu anggapan yang boleh
dibangkang berasaskan kepada fakta-fakta kes berkenaan, dan mahkamah tidak
begitu cenderung untuk mengubah-ubah jagaan terhadap seseorang kanak-kanak jika
dirasakan ia menganggu perkebmbangan mental, fizikal dan emosinya.
(4)
Jika ada dua
atau lebih anak dari sesuatu perkahwinan, mahkamah tidaklah terikat meletakkan
kedua-dua atau kesemuanya dalam jagaan orang yang sama tetapi hendaklah
menimbangkan kebajikan tiap-tiap seorang secara berasingan.
Pertimbangan tentang kebajikan
kanak-kanak ini haruslah dibuat seorang demi seorang jika ia melibatkan dua
atau lebih kanak-kanak. Sungguhpun dikatakan mahkamah tidak terikat untuk
menempatkan kesemuanya dalam jagaan orang yang sama tetapi kebiasaannya mahkamah
lebih suka berbuat demikian dan tidak mahu memisahkan pasangan adik-beradik
yang dapat menilai erti persahabatan dan kekeluargaan.
3.1.4
Perintah Tertakluk Kepada Syarat-Syarat
Seksyen
89 Akta 164 memperuntukkan:
(1)
Sesuatu
perintah jagaan boleh dibuat tertakluk kepada apa-apa syarat yang difikirkan
oleh mahkamah patut dikenakan, dan tertakluk kepada syarat-syarat itu, jika
ada, sebagaimana dipakai semasa ke semasa, adalah menghakkan orang yang
kepadanya diberi jagaan itu memutuskan semua soal berhubung dengan pendidikan
dan pelajaran anak itu.
(2)
Tanpa menyentuh
keluasan subseksyen (1), sesuatu perintah jagaan boleh:
(a)
Mengandungi
syarat-syarat tentang tempat di mana anak itu akan tinggal, tentang cara
pelajarannya dan tentang agama dalam mana ia akan dididik;
(b)
Mengadakan
peruntukan bagi anak itu berada sementara dalam peliharaan dan kawalan
seseorang yang lain daripada orang yang diberi jagaan itu;
(c)
Mengadakan
peruntukan bagi anak itu melawat ibu atau bapa yang tidak diberi jagaan atau
seseorang ahli dari keluarga ibu atau bapa yang telah mati atau tidak diberi
jagaan hak untuk berjumpa dengan anak itu pada bila-bila masa dan bagi beberapa
lama yang difikirkan munasabah oleh mahkamah;
(d)
Memberi ibu
atau bapa yang tidak diberi jagaan atau seseorang ahli dari keluarga ibu atau
bapa yang telah mati atau tidak diberi jagaan hak untuk berjumpa dengan anak
itu pada bila-bila masa dan seberapa galak yang difikirkan munasabah oleh
mahkamah; atau
(e)
Melarang orang
yang diberi jagaan itu daripada membawa anak itu ke luar Malaysia.
Perintah jagaan yang dibuat oleh
mahkamah pada kebiasaannya akan memberi hak kepada ibu bapa atau penjaga untuk
memutuskan semua soal berhubung dengan pendidikan dan pelajaran anak-anak di
samping syarat-syarat lain yang difikirkan perlu demi kebajikan kanak-anak
tersebut. Satu perintah jagaan boleh mengandungi syarat-syarat tertentu seperti
menyediakan tempat kediaman yang sesuai, jaminan terhadap pendidikan dan
didikan yang sempurna sama ada akademik mahupun kerohaniannya (seksyen
89(2)(a)); memerintahkan kanak-kanak tersebut di bawah jagaan sementara
pihak-pihak tertentu (seksyen 89(2)(b)); hak untuk melawat dan dilawati di
antara ibu atau bapa atau pihak ketiga yang tidak dapat hak penjagaan.
Perintah yang dikeluarkan itu juga
boleh mengarahkan supaya kanak-kanak tersebut tidak dibawa keluar daripada
bidang kuasa mahkamah atau ke luar negeri (seksyen 89(2)(a)). Penelitian
terhadap sesuatu kes itu amat perlu kerana ia melibatkan masa depan seorang
kanak-kanak. Sungguhpun demikian, setiap perintah yang telah dibuat oleh
mahkamah itu masih boleh dibuat atas permohonan jika didapati timbul keadaan
yang boleh mendatangkan kemudaratan kepada kanak-kanak tersebut.
3.1.5
Perintah Penetapan Tentang kelayakan Ibu Atau Bapa Menjaga Anak
Seksyen
90 Akta 164 memperuntukkan:
(1)
Mahkamah boleh,
apabila memberi sesuatu perceraian atau perpisahan kehakiman, atau pada
bila-bila masa kemudian daripadanya, atas permohonan bapa atau ibu seseorang
anak dari perkahwinan itu, membuat suatu perintah menetapkan salah seorang ibu
atau bapa seorang yang tak layak untuk menjaga anak itu dan boleh pada
bila-bila masa membatalkan sesuatu perintah itu.
(2)
Jika sesuatu
perintah telah dibuat di bawah subseksyen (1), dan belum dibatalkan, ibu atau
bapa yang dengan itu ditetapkan sebagai tak layak tidaklah berhak, apabila mati
orang yang satu lagi itu, menjaga anak itu melainkan jika mahkamah
memerintahkan sebaliknya.
Selepas mahkamah mengeluarkan
sesuatu dekri sama ada dekri perceraian atau perpisahan kehakiman, ia boleh
membuat perintah menetapkan siapa yang layak dan siapa yang tidak untuk menjaga
anak. Jika sebelum itu satu perintah telah dibuat kepada ibu atau bapa dan
kemudiannya didapati tidak layak lagi maka mahkamah boleh pada bila-bila masa membatalkan
perintah jagaan terdahulu itu. Sekiranya orang yang layak untuk menjaga
kanak-kanak tersebut telah mati dan kanak-kanak tersebut masih di bawah
jagaannya, pihak yang diputuskan sebagai tidak layak dalam seksyen 90 (1) tidak
boleh mengambil alih menjaga kanak-kanak tersebut melainkan mahkamah telah
memerintahkan supaya berbuat demikian.
3.1.6
Penjagaan Anak-anak Yang Disifatkan Sebagai Sahtaraf
Seksyen
91 Akta 164 memperuntukkan:
Apabila seseorang anak disifatkan sebagai sahtaraf di bawah seksyen
75, ibunya adalah berhak menjaga anak itu, jika tidak ada sesuatu perjanjian
atau perintah mahkamah sebaliknya.
Anak-anak yang disifatkan sebagai
sah taraf di bawah seksyen 75 adalah mereka yang terlibat dengan sesuatu dekri
pembatalan yang telah dibuat oleh mahkamah terhadap perkahwinan ibu bapanya. Menurut
seksyen 91 ini, ibu berhak menjaga anak atau anak-anaknya melainkan ada sesuatu
persefahaman atau persetujuan yang telah dibuat di antara suami da isteri
tersebut atau telah ada suatu perintah yang dibuat oleh mahkamah tentang
penjagaan mereka. Seksyen ini bertujuan untuk menyelesaikan pertelingkahan
terhadap penjagaan selepas suatu dekri pembatalan dibuat terhadap perkahwinan
mereka.
Jika dilihat sekali imbas, kehendak
seksyen ini haruslah diikuti dengan memberikan hak kepada ibu dan sebaliknya
bapa seolah-olah tidak mempunyai apa-apa hak terhadap anak daripada perkahwinan
mereka yang telah dibatalkan itu. Walau bagaimanapun, mahkamah masih berhak
untuk menentukan siapakah di antara ibu dan bapa itu yang benar-benar berhak
jika salah satu pihak membuat permohonan untuk mendapatkan hak penjagaan.
3.1.7
Lamanya Perintah Penjagaan Dan Nafkah
Seksyen
95 Akta 164 menyebut:
Kecuali jika sesuatu perintah mengenai penjagan atau nafkah
seseorang anak dinyatakan sebagai selama sesuatu tempoh yang lebih singkat atau
jika sesuatu perintah itu dibatalkan, mencapai umur lapan belas tahun atau jika
anak itu adalah dalam keadaan hilang upaya dari segi jasmani atau otak,
perintah itu hendaklah hilang upaya dari segi jasmani atau otak, perintah itu
hendaklah tamat apabila anak itu tidak lagi berada dalam keadaan hilang upaya
itu, mengikut mana yang terkemudian.
Seksyen ini menjawab persoalan
berapa lamakah sesuatu perintah penjagaan dan pemeliharaan dan juga berapa
lamakah perintah terhadap nafkah anak-anak akan terus berkuatkuasa. Sesuatu
perintah itu mungkin akan tamat setelah sampai kepada suatu tempoh yang telah
ditetapkan. Menurut seksyen ini, suatu perintah penjagaan atau nafkah akan
tamat setelah kanak-kanak itu mencapai umur 18 tahun dan ini tidak termasuk
dalam keadaan terkecuali. Kedudukan anak-anak yang dikatakan termasuk di bawah
keadaan terkecuali seperti hilang keupayaan sama ada kehilangan yang kekal atau
sementara dari segi fizikal dan/atau mentalnya, perintah itu akan terus
berkuatkuasa sehingga hilang upaya itu sembuh atau yang mana terkemudian.
3.1.8
Kuasa Bagi Mahkamah Mengubah Perintah Tentang Penjagaan Atau Nafkah
Seksyen
96 Akta 164 memperuntukkan:
Mahkamah boleh pada bila-bila masa dan dari semasa ke semasa
mengubah, atau boleh membatalkan sesuatu perintah mengenai penjagaan atau
nafkah seseorang anak atas permohonan seseorang yang ada mempunyai kepentingan,
jika mahkamah berpuas hati bahawa perintah itu telah diasaskan atas sesuatu
salah pernyataan atau kekhilafan fakta atau jika sesuatu perubahan matan telah
berlaku tentang hal keadaan.
Sesuatu perintah mengenai penjagaan
atau nafkah seseorang anak boleh diubah oleh mahkamah jika ada permohonan
tentangnya dibuat oleh seseorang yang berkepentingan. Permohonan untuk mengubah
atau membatalkan sesuatu perintah itu boleh dibuat atas alasan bahawa
(i)
salah
pernyataan, atau
(ii)
suatu
kekhilafan fakta, atau
(iii) sesuatu perubahan matan telah berlaku tentang hal keadaan.
Ungkapan seperti ‘sesuatu perubahan
matan telah berlaku tentang hal keadaan’ seringkali digunakan sebagai alasan
untuk membuat perubahan terhadap sesuatu perintah yang telah diputuskan
terdahulu. Sebetulnya ungkapan ni penting bagi mahkamah kerana di sini wujudnya
kuasa penting bagi mahkamah kerana di sini letaknya kuasa budi bicaranya.
Mahkamah perlu berpuas hati terlebih dahulu terhadap alasan-alasan yang dibawa
sebelum membuat sebarang perubahan. Jenis-jenis ‘perubahan matan’ tidak
diberikan senarai lengkap mengenainya dan ia bergantung pada fakta kes itu
sendiri. Kebiasaannya mahkamah akan melihat kepada kemampuan ibu atau bapa
berkenaan seperti pendapatan atau sumber kewangan, tanggungan yang bertambah
atau berkurang dan juga keperluan anak-anak di bawah tanggungannya.
3.1.9
Kuasa Bagi Mahkamah Mengubah Perjanjian Tentang Penjagaan Atau
Nafkah
Seksyen
97 Akta 164 memperuntukkan:
Mahkamah boleh pada bila-bila masa dan dari semasa ke semasa
mengubah syarat-syarat bagi sesuatu perjanjian berhubung dengan penjagaan atau
nafkah seseorang anak, sama ada dibuat sebelum atau selepas tarikh yang
ditetapkan, walau apa pun peruntukan sebaliknya dalam sesuatu perjanjian itu,
jika mahkamahberpuas hati bahawa adalah menusabah dan untuk kebajikan anak itu
berbuat demikian.
3.1.10
Mahkamah Hendaklah Memberi Perhatian Kepada Nasihat Pegawai-Pegawai
Kebajikan, dsb
Seksyen
100 Akta 164 menyebut:
Apabila menimbangkan sesuatu soal berhubung
dengan penjagaan atau nafkah bagi seseorang anak, mahkamah hendaklah, apabila
praktik, meminta pegawai awam, yang terlatih atau berpengalaman dalam kebajikan
kanak-kanak tetapi mahkamah tidak terikat menurut nasihat itu.
Laporan
dan nasihat serta pandangan orang tertentu seperti pegawai kebajikan tentang
penjagaan anak adalah penting. Jika laporan tersebut membuat sesuatu cadangan
atau pandangan dengan siapa anak tersebut ditempatkan, ia seharusnya diberi
perhatian oleh mahkamah walaupun tidak semestinya terikat dengan cadangan itu.
Dalam
kebanyakan kes, laporan daripada pegawai-pegawai kebajikan yang membuat
siasatan ini mungkin timbul perbualan ‘dengar-cakap’ (hearsey evidence).
Mahkamah akan mengambil semua keterangan dengar-cakap. Ini kerana persoalan
teknikal bukan menjadi keutamaan dalam kes-kes penjagaan kerana kebajikan anak
lebih utama. Keterangan seumpama ini harus dibawa ke mahkamah bagi membolehkan
pegawai kebajikan memberi laporan terhadap penyiasatan dan temu ramah yang
telah dibuat dengan pihak-pihak yang tidak dipanggil sebagai saksi. Perlu diingat
juga bahawa prinsip ini tidak seharusnya disalahgunakan sehingga kebajikan anak
terpaksa dikorbankan. Jika mahkamah merasakan ‘keterangan dengar-cakap’ boleh
menjejaskan keadilan, prinsip am tentang keterangan harus dipakai.
3.1.11 Kuasa Bagi Mahkamah Menahan Anak Daripada Dibawa Keluar Dari Malaysia
Seksyen
101 Akta 164 menyebut:
(1)
Mahkamah boleh atas permohonan bapa atau ibu seseorang
anak:
(a)
Jika keputusan sesutu perbicaraan hal ehwal berkahwin
masih dinanti;
(b)
Jika, di bawah sesuatu perjanjian atau perintah mahkamah;
hanya seorang sahaja; iaitu ibu atau bapa, ada mempunyai jagaan atas anak itu
manakala yang satu lagi itu tidak ada
mempunyai jagaan,
mengeluarkan sesuatu tegahan manahan ibu atau
bapa yang satu lagi itu daripada membawa anak itu keluar dari Malaysia atau
boleh membenarkan anak itu dibawa keluar dari Malaysia sama ada tanpa syarat
atau tertakluk kepada apa-apa syarat atau pengakuan yang difikirkan patut oleh
mahkamah.
(2)
Mahkamah boleh, atas permohonan seseorang yang ada
mempunyai kepentingan, mengeluarkan suatu tegahan menahan seseorang yang lain
daripada orang yang ada mempunyai jagaan atas seseorang anak, daripada membawa
anak itu keluar dari Malaysia.
(3)
Kemungkiran mematuhi sesuatu perintah yang dibuat di
bawah seksyen ini boleh dihukum sebagai suatu penghinaan terhadap mahkamah.
Mahkamah
mempunyai kuasa untuk menghalang atau membenarkan seseorang anak itu dibawa
keluar dari Malaysia sama ada dengan syarat atau tanpa syarat mengikut yang
difikirkan patut oleh mahkamah. Mana-mana pihak termasuk pihak yang mempunyai
kepentingan boleh membuat permohonan kepada mahkamah untuk mendapatkan suatu
tegahan supaya anak tersebut tidak dibawa keluar dari Malaysia. Sekiranya suatu
tegahan telah dibuat olehmahkamah, perintah tersebut hendaklah dipatuhi kerana
keengkaran atau kegagalan mematuhinya akan dianggap sebagai menghina mahkamah
dan boleh dikenakan penalti.
Ibu atau
bapa atau penjaga yang mendapat hak penjagaan dan ingin membawa keluar dari
Malaysia atau keluar daripada bidang kuasa mahkamah anak di bawah jagaannya
itu, mestilah mendapat kebenaran daripada mahkamah terlebih dahulu. Tiada
sebarang kesulitan untuk mendapatkan persetujuan daripada mahkamah sekiranya
tujuan dibawa keluar bukan bermaksud melarikan diri daripada bidang kuasa
mahkamah. Ibu atau bapa atau penjaga tidak boleh bertindak sesuka hatinya
mengikut perkiraan mereka sendiri. Membawa keluar dari Malaysia atau keluar
daripada bidang kuasa mahkamah untuk tujuan percutian atau menetap terus di
luar Malaysia perlu diberikan perhatian yang sewajarnya oleh mahkamah ketika
iamemutuskan sesuatu permohonan itu. Kebajikan anak-anak diberikan pertimbangan
oleh mahkamah sama ada untuk membenarkan atau menghalang seseorang anak itu
daripada dibawa keluar. Mahkamah tidak seharusnya menghalang ibu atau bapa atau
penjaga yang mempunyai hak jagaan itu daripada membuat keputusannya sendiri
untuk membawa keluar anak tersebut kerana dikhuatiri hubungan akan menjadi
bertambah buruk jika mereka berada di malaysia dan akan menimbulkan kesan
negatif terhadap anak ataupun tujuan membawa keluar itu lebih mendatangkan
kebaikan terhadap anak tersebut.
Walau bagaimanapun, Akta
351 hampir sama dengan Akta 164, yang berasal daripada undang-undang Inggeris
dan seperti yang telah diketengahkan sebelum ini, kes-kes akan menjadi rujukan
yang dalam mentafsir undang-undang. Oleh itu, makna jagaan yang paling sesuai
dalam Akta 351 hampir sama dengan peruntukan dalam Akta 164. Melihat kepada kes
yang telah dibincangkan di atas, terdapat banyak pengaruh daripada kes-kes
Inggeris.
Sharing is caring ^_^